Zonneschermen

Een zonnescherm is een type zonwering die aan de buitenzijde van een huis (gebouw) aan de gevel is opgehangen. Het doek van een zonnescherm is gemaakt van textiel. Een zonnescherm kan met verschillende handmatige bedieningen of elektronisch (met behulp van een elektromotor) bedient worden. 

Het ontstaan van het zonnescherm

Tot de 17de eeuw sloten de vensterluiken op een vrij eenvoudige manier de opening van het venster af. In opengeklapte stand lieten de vensterluiken licht en de nodige frisse lucht door. Bij winkels kwam het regelmatig voor dat de vensterluiken in horizontale positie werden uitgeklapt om dienst te kunnen doen als overkapping van de te verkopen goederen. Toen ramen van glas op de markt verschenen kwam de nadruk van het vensterluik meer te liggen op het weren van de zon en het verduisteren van de ruimte. Voor het begin van de 18de eeuw had het weren van de zon niet zo veel aandacht. Toen vensters steeds meer gemoderniseerd werden werd ook de vraag om zonnewering steeds groter. De warmte in huis nam steeds vaker toe door de grote glasoppervlakte hierdoor steeg ook de vraag naar producten om deze warmte te weren. Het duurde uiteindelijk nog tot het tweede kwart van de negentiende eeuw voordat zonweringbedrijven zich echt gingen specialiseren en zich actief op de markt presenteerden. De techniek van zonnewering werd steeds geavanceerder. Dit kwam met name door de opkomst van de industrialisatie. De vraag nam toe en daardoor werden er steeds meer verschillende type zonneweringen aangeboden. Voor ieder budget is er tegenwoordig wel een oplossing te vinden. Tegenwoordig is het zelfs mogelijk om je zonnewering gelijk met je huis te laten ontwerpen, zo vormt het dan een geheel met de architectuur. Een karakteristiek voorbeeld hier van zijn de vele luiken bij zeventiende-eeuwse kruiskozijnen.

Kruiskozijn met luiken

Tegenwoordig zijn er een aantal verschillende type zonneschermen te verkrijgen. Zo kun je kiezen uit: markiezen, uitvalschermen, knikarmschermen en screens (ook wel verticale zonnewering genoemd).

Markiezen

De markies is een van de eerste soorten zonwering gebruikt in Europa. Als je de markies vergelijkt met andere soorten zonwering is een markies heel effectief, dit komt doordat er niet alleen aan de voorzijde een doek zit, maar ook de zijkanten. Het frame van een markies is opgebouwd uit minimaal 4 houten of aluminium U-vormige raamwerken die door middel van scharnieren aan elkaar zijn verbonden. Aan de bovenzijde van een markies wordt een horizontale plank gemonteerd met aan beide zijkanten een verticale plank. Deze 'kap' zorgt er voor dat het doek van een markies droog blijft en beschermd wordt tegen vuil als de markies is opgetrokken. Om meer doorloophoogte of een grotere 'uitval' te creëren, kun je kiezen voor speciale modellen, zijnde het 'petmodel' of 'klapmodel'. De markies wordt bedient met één of meer koorden en markieskatrollen. Als de markies opgetrokken is, kan het trekkoord aan een 'kikker' op de muur of kozijn worden vastgemaakt. De bediening van de markies kan ook geleverd worden met een staaldraad met lier of met gebruik van een buismotor.

Markiezen

Uitvalschermen

Het uitvalscherm, ook wel vensterzonwering genoemd bestaat meestal uit een kap (bescherming) met daarin een doekbuis, daaromheen zit een textiel doek dat tot meer dan 90 graden kan zakken d.m.v. van twee armen . Bij ophalen (insturen) wordt het doek weer opgerold op de doekbuis die zich aan de gevel bevindt.

Bij dit type zonwering wordt er nog veel gebruikgemaakt van diverse handbedieningen. Bediening met een draaistang of met band zijn erg populair. In mindere mate komt ook bediening door middel van een staaldraadlier of koord voor. De elektronische variant wint tegenwoordig wel erg veel aan populariteit.

Uitvalschermen die breed zijn en/of hoog zijn opgehangen moeten vaak worden uitgevoerd worden met "windvaste armen". In windvaste armen zitten dikkere veren. Deze dikkere veren worden stormvast genoemd, Gasveren worden er soms ook toegepast. Via een constructie drukken deze veren het scherm naar beneden, zodat het scherm minder snel door een windvlaag kan wordt opgetild.

Verschillende systemen

Vallende armsystemen zijn de standaard gebruikte systemen, er zijn ook diverse andere varianten, zoals de val-arm (hierbij valt de zonwering eerst verticaal alvorens met de armen naar voren te vallen) en de duplex glij-arm (hierbij glijden de uitvalarmen op het achter-profiel naar boven bij het uitsturen, hierdoor ontstaat er een betere doorloophoogte).

Uitvalscherm

Knikarmschermen

Knikarmschermen, ook wel terraszonwering genoemd, hebben net als uitvalschermen een rol aan de bovenzijde waaromheen een textiel doek is gewikkeld. Hier zit ook bijna altijd een kap en zit het geheel tegenwoordig (vaak ook de armen) in een cassette. Aan de zijkant van het knikarmscherm zit een armverbinder. Deze houden de achterkant van knikarmen vast. De knikarmen lopen naar de voorlijst of het cassettefront. Kabels of synthetische banden lopen door de scharnieren van de armen, deze zitten vast aan veren die derhalve onder spanning staan. De armen kunnen dankzij de armverbinder variabel onder een schuine hoek t.o.v. de gevel ingesteld worden.

Voor de bediening wordt er tegenwoordig vaak gebruikgemaakt van een ingebouwde buismotor, bediening kan ook handmatig, maar dit zie je steeds minder.

Knikarmscherm

Screens (verticale zonwering)

Screens, ook wel vlak of verticale hangende zonwering genoemd, hebben een gesloten kast met daarin een rol waar een doek omheen is gewikkeld. Het doek gaat verticaal naar beneden voor het raam (glas). Onderaan het doek zit een onderlijst. Aan het uiteinde hiervan zitten nokken, deze steken uit en lopen in de zijgeleiders. Deze constructie zorgt ervoor dat het doek vlak blijft, hierdoor wordt een redelijk windvaste situatie gecreëerd. Een van de varianten wordt wel de ritsscreen of zipscreen genoemd, dit vanwege de gelijkenis met een rits. Hierbij is het doek aan de zijranden is voorzien van verdikking, die door een speciaal profiel loopt. Deze constructie zorgt ervoor dat een screen tegen grotere windvlagen kan en niet gaat klapperen. Daarbij is dit type zonwering ook insecten werend, doordat het geen spleten en kieren tussen het doek en systeem heeft.

Screens (verticale zonwering)

Toch nog wat andere mogelijkheden bekijken om schaduw te creëren? Neem dan een kijkje bij parasols of schaduwdoeken.